Słowo „społeczeństwo” w tłumaczeniu z łaciny oznacza „społeczeństwo”. Znaczy, społeczne normy – pewne reguły, zasady, ogólnie przyjętych norm regulujących zachowanie ludzi w społeczeństwie. Kilka parafrazując popularny kiedyś werset, można stwierdzić, że normy społeczne wskazują, „że jest dobrze, a co to jest – źle”. Jakie są ich zalety?
Wszyscy ludzie są różni. Każdy człowiek ma zalety i wady, przyzwyczajenia i uprzedzenia, odróżniające cechy charakteru, temperament, poglądy, upodobania itp. Nie potrzebnie mądrość ludowa głosi: „Na smak i kolor towarzysza nie”. Co się będzie działo, jeśli każdy zacznie zachowywać się wyłącznie na własne życzenie, tak, jak mu się chce, jak się wydaje słuszne i korzystne? Nietrudno zrozumieć: w społeczeństwie natychmiast zapanuje totalny chaos, będzie tryumfować egoizm, brutalność, „prawo dżungli”. Dlatego, aby nie dopuścić do anarchii i bezprawia, aby wprowadzić w życie społeczne w jakieś mniej lub bardziej akceptowalne ramy, i istnieją normy społeczne, obowiązkowe dla wszystkich. Można porównać je ze światłami regulującymi ruch pojazdów i pieszych. Oczywiście, nawet w najbardziej rozwiniętym i sprawiedliwym społeczeństwie, i tak ktoś będzie niezadowolony, uznając te normy lub zbyt sztywne, сковывающими wolność i inicjatywę osobowości, lub przeciwnie, zbyt liberalne, miłosierdzie. Ale nie można zadowolić wszystkich. Nigdy wcześniej się to nie zdarzało się wcześniej, i z trudem się stanie w przyszłości. Oczywiście, normy społeczne nie powinny być traktowane, jako coś raz na zawsze to, niezmienne, zastygła. Czasy się zmieniają, a wraz z nimi zmienia się i społeczeństwo. To, co wydawało się absolutnie nie do pomyślenia jeszcze niedawno, teraz już nikogo nie wzrusza i nie szokuje. I, odpowiednio, zmieniają się normy społeczne, dostosowując się do nowych zasad i poglądów. Oczywiście, dzieje się to nie od razu, ale stopniowo, gdy konieczność zmian staje się oczywiste dla większości członków społeczeństwa. Rodzaj norm społecznych wymaga kontroli. To może być albo samokontrola – kiedy człowiek przestrzega norm nie ze strachu publicznego potępienia lub nawet kary, a tylko w siłę swojego wychowania, bo tak nakazuje mu sumienie, albo społecznej kontroli – zwłaszcza, jeśli w społeczeństwie jest bardzo ściśle odnoszą się do przestrzegania zwyczajów, tradycji.Najwyższa forma norm społecznych – prawa. I, odpowiednio, jeżeli naruszenie zwyczajów i tradycji może pociągnąć za sobą tylko moralne potępienie (choć w niektórych przypadkach bardzo silne), naruszenie przepisów grozi odpowiedzialnością karną. I im bardziej to naruszenie, niż cięższe konsekwencje, tym bardziej dotkliwe będzie i kara.
Kategoria:
Ruchy społeczne
